ดอกกระเจียวเป็นพืชล้มลุกชนิดหนึ่งมีอยู่ด้วยกัน 2 สายพันธุ์ คือกระเจียวแดงและกระเจียวขาว ดอกกระเจียวแดงจะมีลำต้นสูง ส่วนดอกกระเจียวขาวจะมีลำต้นในลักษณะเป็นพุ่ม มีใบเรียวยาว นอกจากความสวยแล้วดอกกระเจียวยังจัดเป็นพืชสมุนไพร เพราะสามารถใช้รักษาอาการของโรคต่างๆ ได้ เช่น เหง้าและราก ช่วยขับลม และบรรเทาอาการคัน ส่วนดอกช่วยขับลม เป็นยาระบาย แก้ท้องอืด แก้ไข้ และช่วยแก้อาการนอนไม่หลับ โดยปกติแล้วเรามักจะพบดอกกระเจียวขึ้นกันอย่างหนาแน่นในจังหวัดชัยภูมิ และที่นี่ยังมีการจัดงานชมทุ่งดอกกระเจียวกันทุกปี แต่ปัจจุบันดอกกระเจียวได้มีการปลูกกระจายกันไปในเกือบทุกจังหวัดทางภาคเหนือและภาคอีสาน และได้กลายเป็นพืชเศรษฐกิจที่นิยมนำไปจัดสวน หรือจัดเป็นดอกไม้ในงานต่างๆ
ทำให้ในปัจจุบันมีหลายหน่วยงานหันมาให้ความสำคัญของดอกกระเจียวและได้มีการวิจัยและพัฒนาการขยายพันธุ์ดอกกระเจียวให้มีเพิ่มมากขึ้นหลายสายพันธุ์ เพื่อให้ดอกกระเจียวมีสีสันสวยงามมากยิ่งขึ้น และยังเป็นการช่วยให้ดอกกระเจียวกลายเป็นดอกไม้ที่ต้องการของตลาดในประเทศและในตลาดต่างประเทศ และในปัจจุบัน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยนายสืบศักดิ์ เสนาวงศ์ นักวิจัยด้านวิชาการและฝึกอบรมการผลิตพืชไม้ดอก ไม้ผล พืชผักเมืองร้อน ได้ร่วมกับอุทยานไม้ดอกเพลาเพลิน จังหวัดบุรีรัมย์ ทำการวิจัยการขยายสายพันธุ์ของดอกกระเจียวในชื่อโครงการว่า “กระเจียวคืนถิ่น” โดยได้ระบุว่าในประเทศไทยมีพันธุ์ของดอกกระเจียวอยู่เกือบ 40 สายพันธุ์ และในโครงการนี้ได้ให้ประชาชนชาวจังหวัดบุรีรัมย์ที่สนใจได้มีส่วนร่วมในการวิจัยในครั้งนี้ด้วย
ในปัจจุบันได้มีการพัฒนาดอกกระเจียวสายพันธุ์ใหม่ขึ้นมาอีกหลายสายพันธุ์ เช่น พันธุ์ประทุมรัตน์ พันธุ์ปทุมมา พันธุ์ลัดดาวัลย์ พันธุ์เชียงใหม่พิ้งค์ พันธุ์เขียวมรกต และพันธุ์ช็อกโกแลต ดอกกระเจียวเป็นดอกไม้ที่มีสีสันสวยงามสามารถนำไปจัดตกแต่งเป็นไม้ประดับคู่กับดอกไม้ชนิดอื่นได้เป็นอย่างดี จึงนิยมนำดอกกระเจียวไปใช้จัดตามงานต่างๆ เช่น งานประชุมและสัมมานา ดอกกระเจียวจึงกลายเป็นดอกไม้ที่มีความต้องการสูงทั้งในประเทศไทยและในต่างประเทศ สำหรับตลาดส่งออกต่างประเทศที่สำคัญๆ จะได้แก่ ญี่ปุ่น อเมริกา และเนเธอร์แลนด์ เป็นต้น โดยมีมูลค่าการส่งออกในแต่ละปีถึง 800 ล้านบาท และมีแนวโน้มว่าความต้องการดอกกระเจียวจะมีเพิ่มสูงขึ้น ดอกกระเจียวจึงจัดว่าเป็นพืชเศรษฐกิจใหม่ของจังหวัดบุรีรัมย์ที่น่าจับตามองเป็นอย่างยิ่ง สำหรับผู้ที่สนใจเกี่ยวกับการปลูกหรือจำหน่ายดอกกระเจียวสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียวใหม่ โทร. 053-944-009 หรือที่อุทยานไม้ดอกเพลาเพลิน จ.บุรีรัมย์ โทร.044-699-435